سپتیک تانک

فرآیندهای موجود در داخل سپتیک تانک به این صورت است که ابتدا فاضلاب از لوله ها وارد بخش اول سپتیک تانک میشود که این بخش بدلیل حجم بالا ، دارای محفظه ی بزرگتری می باشد که علت آن ورود حجم زیادی از فاضلاب و ماندگاری طولانی مدت مواد فاضلابی در این قسمت برای تجزیه شدن توسط میکروارگانیسم های بی هوازی است. این میکروارگانیسم ها که 90 درصدشان هتروتروف هستند و گرم منفی بودن آنها حالت اسیدی در محفظه سپتیک تانک ایجاد میکند و باعث تجزیه فاضلاب میگردد و پساب باقیمانده که عاری از هرگونه مواد جاند میباشد بالا آمده که علت آن هم چگالی یا دانسیته پایین پساب نسبت به مواد معلق جامد میباشد از بافل ( جدا کننده بخش اول سپتیک تانک از بخش دوم سپتیک تانک ) عبور کرده و وارد بخش دوم سپتیک تانک میشود.

حال در بخش دوم که بخش کم حجم تر سپتیک تانک میباشد نیز پساب مانده و به مررو زما نپر میشود و وقتی که به اندازه کافی بالا آمد از طریق ونت ( خروجی سپتیک تانک ) به چاه جزبی یا فاضلاب شهری هدایت میشود.

بهترین راهکار تصفیه فاضلاب سپتیک تانک

سپتیک تانک از جمله تجهیزات پرکاربرد در تصفیه فاضلاب است. در واقع استفاده از سپتیک تانک ، یک روش اولیه و ابتدایی به منظور پاکسازی و تصفیه فاضلاب است. در محل هایی که دارای جمعیت محدودی هستند و یا امکان اتصال به پکیج تصفیه فاضلاب مرکزی برای آن ها وجود ندارد، معمولا از سپتیک تانک استفاده می کنند. ساختار منحصر به فرد سپتیک تانک به گونه ای است که سرعت فاضلاب با ورود به سپتیک تانک کاهش پیدا می کند همین امر موجب ته نشین شدن مواد معلق و همچنین لجن ها در بخش انباره سپتیک تانک می شود. این ماده ته نشین شده در نهایت توسط باکتری های بی هوازی تجزیه می شوند.

تصفیه فاضلاب با استفاده از سپتیک تانک، تا بیش از 50% آلودگی های موجود در فاضلاب را تصفیه می کند. برای پروژه های صنعتی و خانه های بزرگ استفاده از سپتیک تانک یک روش مقرون به صرفه است. در واقع استفاده از سپتیک تانک موجب افزایش سکون و ماند سپتیک تانک فاضلاب می شود. این امر به خودی خود به تسریع فرآیند تصفیه فاضلاب کمک می کند.

در حالت کلی مخزن سپتیک تانک مکانیزمی دارد که در انتهای لوله کشی های فاضلاب ساختمان نصب می شود برای اینکه فاضلابی که از واحدهای مسکونی خارج می‌شود آن‌قدر تصفیه شود که وقتی داخل چاه فاضلاب می‌رود موجب کور شدن سوراخ ‌های چاه نشود.

اندازه مخزن سپتیک تانک برای 6 کاربر:

اندازه مخزن سپتیک تانک برای 6 کاربر، حداقل / استاندارد اندازه سپتیک تانک می تواند 2.3 متر × 1.1 متر × 1.3 متر (7.5 فوت × 3.6 فوت × 4.25 فوت) با توجه به طول، عرض و عمق آنها باشد. در داخل سپتیک تانک به فضای آزاد 1 تا 1.5 فوت بالاتر از سطح آب نیاز است، بنابراین ارتفاع کلی باید 6 فوت با احتساب عمق باشد و ظرفیت مخزن حداقل 3200 لیتر هدر رفت مایعات باشد. این اندازه معمولی، متوسط، ظرفیت خوب و اندازه سپتیک تانک کافی برای 6 کاربر در نظر گرفته می شود، زیرا اجازه می دهد تا مخزن فلاش را برای تخلیه دفعی بریزید.

توضیح فنی سپتیک تانک:

سپتیک تانک در حالت کلی میتواند مواد فاضلابی را در خود انباشته و پساب را از خود خارج کند. مواد فاضلابی موجود در سپتیک تانک شامل مواد دفعی انسانی و حتی فاضلاب تولیدی غیر انسانی میتواند باشد . سپتیک تانک بعد از ورود فاضلاب به درون محفظه با ذخیره شدن مواد فاضلابی روی هم با فعالیت میکروارگانیسم های بی هوازی باعث تجزیه مواد فاضلابی شده و به مرور پسابی تولید کننده سپتیک تانک میشود که بدلیل چگالی پایین و سبکی در قسمت بالا قرار میگیرد و سه منطقه بترتیب چگالی: بخش اول شامل لجن ، بخش دوم شامل پساب و مواد ریز معلق در آب ، بخش سوم که پساب عاری از هرگونه مواد ریز

در سیستم ساده کاربرد سپتیک تانک همان روش بالا صدق میکند با این تفاوت که پساب بعد از خروج مستقیما به فاضلاب شهری هدایت میشود تا با روشهای نوین تصفیه فاضلاب ، این پساب برای آبیاری زمین های کشاورزی که بهترین گزینه برای آبیاری است استفاده میشود. گاها دیده میشود که پساب را بجای هدایت به اگوی شهری ، وارد چاه جذبی میکنند و انبار می نمایند.

سپتیک تانک 55 مترمکعب:

سپتیک تانک 55 مترمکعب با قطر 2.5 متر و طول 11.2 متر تولید می شود

دارای یک دیوایدر به ارتفاع 2.43 به فاصله 7.36 متری ورودی سپتیک تانک و 3.84 متری از قسمت انتهایی سپتیک تانک ساخته می شود

یک لوله ورودی و خروجی با قطر 200 میلیمتر به همراه یک سیفون و فلنچ در دو طرف سپتیک تانک تعبیه می شود

چهار عدد پایه در قسمت زیرین سپتیک تانک به قطر 400 میلیمتر برای جلوگیری از غلط خوردن و حمل و نقل راحت سپتیک تانک جوش می خورد

دارای ونت 2 اینچ انتقال گاز و دو عدد دریچه بازدید به قطر 600 میلیمتر تعبیه شده است

دارای ضخامت بدنه 6 الی 12 سانتیمتر می باشد

منفذ های تعبیه شده در مرکز دیوایدر به قطر 400 میلیمتر تعبیه شده است.

سپتیک تانک پلی اتیلن:

مواد مصرفی در این نوع سپتیک تانک از جنس PE با گرید ۱۰۰ ( سپتیک تانک از جنس پلی اتیلن ) و به صورت ۳ لایه می باشند. گروه صنعتی ناب زیست با تهیه و تولید این نوع از سپتیک تانکتا ظرفیت ۷۰ متر مکعب به صورت یکپارچه، به عنوان اولین و بزرگترین تامین کننده و صادر کننده این نوع از سپتیک تانک در کشور شناخته شده است.

سپتیک تانک بتنی:

سیمان مصرفی در سپتیک تانک بتنی از نوع سیمان تیپ ۵ ضد سولفات می باشد. میلگرد مصرفی از نوع آجدار می باشد. طراحی و اجرای این نوع سپتیک تانک به گونه ای است که ایزولاسیون بصورت کامل رعایت گردید و هیچ گونه بوی نا مطبوع در محیط ایجاد نمی گردد.

کنترل زائدات وارد شده به سیستم:

به علت اینکه سیستم سپتیک تانک یک روش تصفیه بیولوژیکی بی هوازی است نباید مواد شیمیایی خطرناک به داخل ان راه پیدا کند این مواد باعث از بین رفتن باکتری هایی که عمل تصفیه را انجام می دهد ، می شود . به علاوه گریس و سایر موادی که قابل تجزیه بیولوژیکی نیستند نیز نباید به سیستم وارد شوند. سیستم نباید برای تصفیه این مواد طراحی شود چرا که باعث گرفتگی در اجزای مختلف سیستم می شوند. پاک کننده هایی که در منزل به کار می روند نیز باید طوری وارد سیستم شوند که بر سیستم اثر منفی نگذارند. همچنین نباید هیچگاه درخت یا بوته ای در اطراف سیستم دیده شود ، زیرا ریشه انها باعث آسیب رساندن به سیستم زهکشی پساب خروجی شده و همچنین امکان ورود آن به سپتیک تانک و کاهش حجم و گرفتگی در ورودی و خروجی سیستم را باعث می شود.

اندازه گیری جامدات و کف در درون سیستم:

دو روش غالبا برای اندازه گیری جامدات و لایه کف درون سپتیک تانک به کار می رود.

الف) اندازه گیری جامدات با استفاده از یک لوله پلاستیکی شفاف و تو خالی و داخل کردن آن تا رسیدن به کف تانک انجام می شود.در هنگام بالا آوردن به دلیل تشکیل مقطع های مختلف در لوله میتوان مقطع طولی داخل تانک را مشاهده کرد .

8 cm x 8 cm

ب) برای اندازه گیری لایه کف موجود در سیستم می توان از یک قطعه چوب که اندازه ابعاد آن8 cm x 8 cm می باشد استفاده نمود. روش استفاده به این صورت است که چوب را به وسیله طنابی به داخل سیستم وارد کرده و در صورتی که چوب از لایه کف عبور کند طناب به راحتی جابه جا می شود. بعد به طور اهسته شروع به بالا کشیدن طناب کنید.

در صورتی که نیروی مناسبی صرف این عمل شود، چوب در مرحله بالا آمدن ، در هنگامی که به لایه کف برسد از خود مقاومتی را نشان می دهد. در این مرحله می توان با علامت گذاری ذر روی طناب و سپس خارج کردن چوب از داخل سپتیک تانک ، مقدار ارتفاع علامت گذاری شده تا سطح چوب را که بیانگر لایه کف می باشد ، اندازه گرفت . به طور معمول در صورتی که ارتفاع لایه کف روی سطح مایع در ورودی 8 cm شود ، باید با عمل پمپاژ از تانک خارج شود.

اندازه گیری میزان جامدات را می توان با روشی دیگر نیز انجام داد. این روش مانند آزمایش حوله سفید که برای تعیین میزان لجن تجمع شده در برکه های تثبیت صورت می گیرد انجام میپذیرد. در این روش پارچه ای در اطراف یک میله پوشانده می شود سپس انرا در محل ورودی به سپتیک وارد می کنند تا به کف تانک برسد . سپس میله را بیرون کشیده و ارتفاعی از پارچه سفید که در داخل جامدات فرو رفته باشد، مشخص است زیرا جامدات در پارچه گیرافتاده و تغییر رنگ پارچه را باعث می شوند. علت وارد کردن میله از محل ورودی جلوگیری از اختلال در عملیات است ، چرا که ممکن است کف به پارچه چسبیده و تغییر رنگ ایجاد نماید. در صورتی که ارتفاع جامدات به یک سوم ارتفاع سپتیک برسد، تانک را باید تخلیه نمود.

مزایای سیستم های سپتیک تانک:

مناسب جهت تصفیه پساب واحدهای کوچک و بزرگ - هزینه پایین ساخت، نصب و راه اندازی نسبت به پکیج های تصفیه فاضلاب

هزینه پایین نگهداری و تعمیرات

دون تجهیزات متحرک و انرژی بر

پایین بودن فضای اشغالی به علت مدفون بودن

قابل نصب در هر عمقی متناسب با پروژه

سپتیک تانک بتنی

این سپتیک تانک ها از جنس بتن مسلح و با عیار 400-300 کیلوگرم بر مترمکعب ساخته می شوند. عیار کمتر بتن باعث افزایش نفوذپذیری و امکان خوردگی آرماتورهاا و عیار بالاتر از این محدوده باعث ایجاد ترک در هنگام سردشدن بتن می شود. در این نوع از سپتیک تانک ها مهمترین مشکل مسئله نفوذپذیری و نشت فاضلاب از بدنه و درزها است. چراکه نفوذ فاضلاب به درون دیواره هم سبب خوردگی سریع آرماتورها و تخریب شدیدتر بتن شده و هم باعث آلودگی خاک و محیط اطراف سپتیک تانک می شود.

با توجه به اینکه pH فاضلاب سپتیک تانک ها تا حدودی اسیدی و pH بتن کاملاً قلیایی است لذا مقدار نفوذپذیری بتن نقش بسیار تعیین کننده ای در کارایی سپتیک تانک و عمر مفید آن دارد. در برخی موارد برای کاهش هرچه بیشتر مقدار نفوذپذیری از پوشش های آب بند کننده با پایه های سیمانی یا قیری استفاده می شود.

بدیهی است که استفاده از این پوشش ها هزینه ساخت این نوع از سپتیک تانک ها را تا 30 درصد افزایش می دهد.

در کشور ما سپتیک تانک های پیش ساخته بتنی تا ظرفیت 10 مترمکعب ساخته و اجرا می شود. سپتیک تانک های پیش ساخته دارای حداقل یک قطعه کف،بسته به ظرفیت آنها دارای یک یا چند قطعه بدنه و یک قطعه سقف می باشند که بصورت مجزا به محل نصب حمل شده و سپس در محل بر روی یکدیگر قرار می گیرند.

درز بین قطعات نیز معمولاً با ملاتهای آب بند کننده پر می شود. شکل سپتیک تانک های پیش ساخته معمولاً بصورت استوانه عمودی و مقطع آنها دایره و قطر داخلی آنها 2000-1600 میلیمتر و ضخامت بدنه آنها 150-100 میلیمتر می باشد.

خاکبرداری:

پساب خروجی از سپتیک تانک را که مواد قابل ته نشینی آن حذف شده است را بایستی به چاه جاذب هدایت نمود. استفاده از چاه جاذب زمانی که سطح آب زیرزمینی پایین باشد و امکان حفر چاه جذبی موجود باشد استفاده می گردد. چاه جذبی سپتیک تانک را بر حسب ظرفیت فاضلاب طراحی و اجرا می کنند. استفاده از چاه جذبی فاضلابی که در سپتیک تانک تصفیه ناقص شده است، معمولا در زمین فرستاده می شود. در صورتی که سطح آب زیرزمینی پایین و امکان ایجاد چاه جذب کننده فاضلاب موجود باشد، از چاه های فاضلاب سنتی برای دفع فاضلاب به زمین استفاده می کنند.

1 - عمق خاکبرداری باید به گونه ای باشد که خاک با ارتفاع حداقل 153 و حداکثر 763 میلیمتر بالاتر از قسمت فوقانی سپتیک تانک را پوشش دهد. با اینکار از ریزش و تغییر شکل ناشی از بار روی سپتیک تانک و نشت احتمالی آن جلوگیری می شود.

2 - از کناره ها و عدسی های دو انتهای سپتیک تانک فاصله ی 453 تا 633 میلیمتر فضای خالی در نظر گرفته شود. عدم رعایت فاصله ی مورد نظر می تواند سبب فرورفتگی سپتیک تانک شود.

3 - لایه ی زیرین سپتیک تانک حتما باید خاک از نوع شن و ماسه با ارتفاع حداقل 152 میلیمتر در زمین های خاکی و ارتفاع حداقل 333 میلیمتر در زمین های سنگی است.

پس از فراهم کردن بستر مناسب برای سپتیک تانک ، نصب حتما باید به صورت تراز انجام شود.

خاکریزی:

1 - برای جلوگیری از ریزش احتمالی خاک ، در حین نصب سپتیک تانک را با آب پر کنید و در حین پر شدن سپتیک تانک خاک را نیز با همان سرعت و با همان ارتفاع سطح، در اطراف سپتیک تانک بریزید.

2 - به ازای هر 333 میلیمتر ارتفاع خاکی که ریخنه می شود، یکبار عملیات فشرده سازی خاک را به خوبی اجرا کنید.

3 - خاک زیر لوله های ورودی وخروجی را به خوبی فشرده کنید.

4 - ارتفاع خاک قرار گرفته روی بالاترین نقطه سپتیک تانک نباید از 763 میلیمتر بیشتر شود.

خاک مناسب برای خاکریزی:

برای خاکریزی در اطراف سپتیک تانک در حین نصب، حتما باید از مخلوط شن و ماسه استفاده شود و در حین

خاک ریزی همزمان سپتیک تانک شروع به پر شدن کند.

ترکیب شن و ماسه باید دارای دانه های ماسه 133 % کوچکتر از قطر 32 میلیمتر و 53 % کوچکتر از قطر 6 میلیمتر باشد.

دریچه:

قبل از هرگونه خاکریزی در اطراف سپتیک تانک دریچه را روی سپتیک تانک نصب کنید.

دریچه حتما باید با واشر و پیچ همراه باشد. همچنین دریچه ای که برای قرار دادن روی آن در نظر گرفته شده است باید به همراه واشر و پیچ به خوبی هوا بند شود.

حتما زیر ورودی و خروجی سپتیک تانک نام آن ها یاد داشت شده باشد. به این نکته توجه کنید که همیشه ورودی سپتیک تانک بالاتر از خروجی آن قرار دارد.